woensdag 6 november 2013

‘Een op z'n minst dubieus onderzoek’. Sytze van der Zee in de Volkskrant

In de Volkskrant van afgelopen zaterdag schreef David Barnouw dat rondom de bezettingsgeschiedenis de neiging bestaat de ‘gevestigde’ geschiedwetenschap, allereerst Loe de Jong, van kwade bedoelingen te betichten. Hij gaf als voorbeelden Sytze van der Zee, die meende dat De Jong het onderwerp van Joodse verraders in de doofpot had gestopt (wat Barnouw bestrijdt) en Ies Vuijsje, die meende dat De Jong best wist dat de Holocaust algemeen bekend was, maar dat met bronnenmanipulatie verhulde (wat ik bestrijdt).
 
In de Volkskrant van vandaag verweert Van der Zee zich, waarbij hij ook Ies Vuijsje in bescherming neemt. Barnouw verzuimt immers te melden 

dat er inmiddels flink wat kritiek is losgekomen op Van der Booms boek 'Wij weten niets van hun lot' omdat het gebaseerd zou zijn op een op z'n minst dubieus onderzoek. Die kritiek richt zich mede op Van der Booms conclusie dat de gewone Nederlander volstrekt onwetend was van het afschuwelijke lot dat de Joden te wachten stond. Alsof er niet voldoende reden bestond het ergste te vermoeden. 

Interessante passage. Ten eerste dat ‘op zijn minst dubieuze’ onderzoek. Inderdaad hebben enkele citici nogal onbesuisde en lelijke dingen over mijn boek beweerd. Maar veel onderbouwing zit daar niet bij, zoals ik hier al uitgebreid heb beargumenteerd (bijvoorbeeld hier). Niemand heeft aangetoond dat mijn onderzoek dubieus is. Maar ja, waar rook is, zal wel vuur zijn. Fascinerend mechanisme.

En dan die conclusie: ‘dat de gewone Nederlander volstrekt onwetend was van het afschuwelijke lot dat de Joden te wachten stond.’ Niet een erg accurate weergave. Terwijl ik al anderhalf jaar als een mantra herhaal dat men zich wel realiseerde dat de Duitsers de Joden wilden uitroeien, en ook dacht dat er in Polen vele doden gingen vallen, maar niet wist hoe snel en systematisch dat ging, en, er van uitgaande dat de oorlog snel zou zijn afgelopen, het concrete gevaar van deportatie dus onderschatte.

Blijkbaar is die conclusie net te ingewikkeld. Bij dit onderwerp zijn er in veler gedachten maar twee mogelijkheden: of men had geen idee dat er iets ergs aan de hand was, of men wist van de Holocaust.

Nou ja. Zoals Bill Bryson zegt: ‘you can’t make the waiter see you when he doesn’t want to.’

Geen opmerkingen: